Voetbal in Irak: Wat na Uday Hoessein (1984-2003)?
Foto: © SC
Op 22 juli 2003 werd de Iraakse bondsvoorzitter Uday Hoessein vermoord in Mosul door Amerikaanse bombardementen. Sinds 1984 was hij chef sport en regeerde met de harde hand. Vader Saddam keek toe en was tevreden. Uday was tevens voorzitter van het Olympisch Comité. "Uday maakte van ons leven een hel", zegt een Iraakse voetbalcoach, Ahmad Radi. Uday behaalde zijn grootste succes in 1986, toen Irak zich plaatste voor het WK-voetbal en tegen België speelde. Verder dan de eerste ronde geraakte Irak niet, maar het was een groot succes.
Spits Kathem spreekt vrijuit: "Als we naar het buitenland trokken voor een wedstrijd, waren we doodsbang. Een nederlaag betekende celstraf, stokslagen en afgeschoren wenkbrauwen. We hadden graag willen vluchten in het buitenland, maar dat was onmogelijk. In ruil werden familieleden vastgehouden totdat we terugkeerden met het nationale elftal. Zij dienden als borg." Er doen zelfs geruchten de ronde dat enkele spelers werden geëxecuteerd na een verloren duel tegen Kazakhstan in 1997. Irak miste toen het WK in Frankrijk en Uday was woedend. Deze rapporten kwamen ook de FIFA aan de oren en zij gingen ter plaatse een kijkje nemen. "Die geruchten kloppen, maar we konden niets zeggen. We hadden geen andere keuze dan te zwijgen", aldus Radi.
In 2001 verloor Irak de beslissende WK-kwalificatiewedstrijd tegen Iran. Alle spelers werden voor drie dagen gevangen gehouden. Klap op de vuurpijl was dat ook de verslaggever moest boeten. Volgens Uday had hij maar geen commentaar moeten geven bij een verloren duel. "We kregen geen voedsel en werden met stokken op de voetzolen geslagen", zegt Radi. Uday beschikte over zijn gevreesde luidspreker. Daarmee schold hij de spelers de huid vol. "De spelers waren bang van Uday en zijn luidspreker", zegt Baba, een andere Iraakse coach. "Ze salueerden meteen". Baba wou het land niet ontvluchten, omdat hij dan de spelers in de steek liet. "Stoppen met voetbal betekende zelfmoord", zegt Radi. "We konden nergens heen"
.
Irak heeft gescoord tegen Thailand en viert het doelpunt. Uday verwachtte niets anders.
Ondanks alles hadden voetballers een goed leven, omdat ze toch goed verdienden. "Bovendien waren onze straffen maar kleintjes vergeleken met de burgerbevolking", aldus Radi. De Duitser Bernd Stange was bondscoach van Irak toen de tweede Golfoorlog begon begin 2003. "Ik heb met Uday gesproken in Bagdad en het viel goed mee, ik heb besloten op de aanbieding in te gaan." Momenteel is er van enige structuur in de Iraakse voetbalbond geen sprake meer en is Stange zijn job weer kwijt.
Irak ging ongeveer 30 jaar gebukt onder de dictatuur van de familie Hoessein, die reikte tot in alle facetten van het leven. Bij de aanslag in Mosul kwam ook de broer van Uday en diens 14-jarige zoontje om het leven. Saddam zelf zou volgens de laatste bronnen nog altijd in leven zijn. Irak staat voor een nieuwe start, iets dat ook geldt voor het voetbal. Misschien kunnen de Iraakse spelers eindelijk eens openbloeien als ze op een gemoedelijke manier naar een wedstrijd kunnen toeleven. Irak op het WK2006 in Duitsland? Het zou een stunt zijn, maar ook een beloning, zowel voor de spelers als de bevolking.
Deze verhalen horen niet in de doofpot. Waarschijnlijk zullen in de toekomst nog meer getuigenissen volgen. Of wie beweerde hier dat er geen link zou zijn tussen Uday en voetbal? Uday is een fenomeen in het Iraakse voetbal en sportleven. Dagblad " The Observer " stuurde alvast een journalist naar Irak voor meer onthullingen uit het Iraakse sportcircuit.
Auteur: Ward Bollen
Publicatie: 30 juli 2003
Bron foto: Iraqsport.com
Schrijf je nu in voor de Voetbalkrant nieuwsbrief
