FA en Premier League : Het succesverhaal

De FA is ongetwijfeld de best gerunde voetbalbond ter wereld. Engeland, als bakermat van het voetbal en als liberaal bolwerk bij uitstek, richtte als eerste een nationaal voetbalorgaan op om de tientallen clubs en hun locale regels te overkoepelen en tot één grootst gemende deler te komen die dan de voetbalregels zouden zijn.

Voetbal vindt zijn oorsprong in een oude Keltische sport en werd populair in de Middeleeuwen als onderdeel van Kerkelijke feestdagen. Twee dorpen troffen elkaar en dienden een soort bal tot op een op voorhand afgesproken plek te krijgen. Aanvankelijk waren er weinig tot geen regels en werden deze wedstrijden veelal gebruikt om persoonlijke vetes uit te vechten en ongestraft uitstaande rekeningen te vereffenen. De sport werd stilaan complexer en meer gereglementeerd. Aanvankelijk kon ‘het speelveld’ vele kilometers tussen twee dorpen innemen, maar stilaan ontstond de idee van ‘een veld’ dat afgebakend werd en waar supporters hun helden konden toejuichen. De sport werd overgenomen door scholen, maar per school liepen de regels nog fel uiteen. De idee om steeds meer wedstrijden te organiseren tussen scholen onderling deed de nood aan algemene regels toenemen en leerlingen van enkele Londense scholen stelden rond 1840 een aantal basisregels op. Deze originele regels werden in 1863 aanvaard door 11 van de 12 Londense scholen en clubs die samenkwamen in een Londense Taverne. De FA was geboren, maar het zou nog goed tien jaar duren alvorens het protest van andere verenigingen, die hun regels wilden doorduwen, zou luwen.

De FA kende het meeste succes en groeide snel. Na 10 jaar waren er reeds 128 leden en stilaan ontstond de nood aan competitie. Vele populaire gewelddadige sporten waren ondertussen verboden, vrije dagen deden hun intrede en de trein was een goedkoop, snel en betrouwbaar vervoermiddel geworden . De arbeidersklasse groeide snel aan en de sport werd immens populair onder de harde werkers, die er hun vertier in zochten. De FA Cup was geboren en werd voor het eerst ingericht in 1871 als de "Challenge Cup". Ondertussen is dit evenement een wereldwijd bekeken hoogdag van het voetbal geworden.

De FA ging ook de internationale toer op en richtte de IFAB op om de 4 nationale landsbonden van het Verenigd Koninkrijk te overkoepelen en ook daar de eenheid van de regels te garanderen. Al snel volgde de eerste interland Engeland-Schotland, die voor 4000 toeschouwers in 1872 in Glasgow werd gespeeld. Het voetbal was vertrokken en werd binnen de kortste keren een populaire massasport. Omwille van de spectaculaire groei besloten 12 clubs, onder leiding van Aston Villa-voorzitter William McGregor, op 22 maart 1888 tot de oprichting van een nationale competitie. Naast Aston Villa startten op 8 augustus 1888 ook Accrington, Blackburn Rovers, Bolton Wanderers, Burnley, Derby County, Everton, Notts County, Preston North End, Stoke, West Bromwich Albion en Wolverhampton Wanderers in de eerste competitie. De Football League was geboren en zou op haar hoogtepunt 92 professionele teams tellen, verdeeld over verschillende divisies, met de First Division als hoogste. De Football League organiseert twee Bekertornooien, waarvan het belangrijkste de League Cup is. De winnaar van deze Cup heeft vandaag recht op deelname aan de Uefacup.

De FA blijft de waakhond van het Engelse voetbal, de organisator van de Football League, de FA cup en het nationale team. In 1992 echter scheurde zich een nieuwe liga, de Premier League, af van de Football Association om het verdrinkende Engelse voetbal te redden. De jaren ´80 waren zeer woelig voor de FA-teams omdat ze nationaal en internationaal zwaar onder druk kwamen te staan. Het hooliganisme werd een oncontroleerbare kwaal en er vielen teveel doden. Een van de bekendste voorbeelden is het Heizeldrama in 1985, waar 39 fans de dood vonden. Ook de veiligheid van de fel verouderde stadions was een grote zorg. In 1985 was er de brand op Bradford City die 56 mensen het leven kostte en in 1989 stierven er 96 mensen op Sheffield Wednesday, toen een terrace het begaf. Het Engels voetbal werd omwille van het Heizeldrama verbannen van het internationale toneel en de competitie leek op sterven na dood. De beste Engelsen trokken naar het buitenland en de First Division was stilaan een holle doos geworden. Twintig clubs startten in 1992 de Premier League die de remonte inzette. Oorspronkelijk opereerde de Premier League vanuit dezelfde kantoren als de FA, hetgeen de sterke banden benadrukt. De clubs konden nu zelf alle sponsoring, tv-inkomsten en merchandising regelen en stilaan stegen de inkomsten. Het eerste tv-contract verkocht voor 300 miljoen Euro voor 5 seizoenen en ondertussen is dat reeds 60 miljard Euro geworden voor 3 jaar.

Stadions werden gerenoveerd, het hooliganisme werd ingedijkt en de beste Engelse voetballers werden teruggehaald en kregen zelfs het gezelschap van sterren zoals Vialli, Klinsmann, Zola, Cantona en Ravanelli. De Engelse clubs mochten terug Europa in en klommen stilaan naar de top. Vandaag speler er 3 Engelse teams de halve finales van de Champions League en dat bewijst toch dat de formule succes heeft gehad. Er spelen momenteel enkele honderden buitenlanders in de Premier League en dit zijn zowat allemaal internationals. Vijf van de 10 best betaalde spelers op deze planeet spelen in de Premier League. 10 van de 25 rijkste clubs ter wereld spelen in de Premier League. De competitie wordt uitgezonden in 195 landen en bereikt een half miljard mensen. De algemene belangstelling voor de League in de internationale pers verandert het bereik eigenlijk nog tot een veelvoud van dit cijfer. De clubs trokken in de 15 jaar reeds meer dan 150 miljoen bezoekers en vele clubs hebben een wachtlijst voor abonnees.

De Premier League staat los van de FA, al erkennen ze de regels van de FA en is er een degradatiesysteem tussen de League en de Football League. Ondertussen werden de scheidsrechters ook geprofessionaliseerd zodat hun fitheid, kennis, onafhankelijkheid en prestaties secuur kunnen gevolgd en bijgestuurd worden. Binnen een jaar zal zelfs het befaamde ‘Wimbledon-piepje’ zijn intrede doen in de oortjes van de scheidsrechters. Ze zullen zo weten wanneer de bal volledig over de lijn is indien een bal de doellijn overschrijdt en de 4e official zal ter bevestiging de beelden kunnen oproepen en bekijken. De Premier League ademt ondernemerschap, commercie en geld, maar tegelijk ook passie voor het voetbal, respect voor de fans en professionalisme. Deze unieke mix ligt aan de basis van het ongekende succes van de Premier League.

Samen met de FA investeert de League veel geld in jeugdopleiding, sociale projecten, veiligheid, tewerkstelling... De fans worden op elk echelon van de organisatie gehoord en elke club krijgt een charter opgelegd dat de omgang met de fans regelt. Jaarlijks worden de fans door middel van een survey gehoord omtrent alle mogelijke onderwerpen en hun antwoorden worden daadwerkelijk au sérieux genomen. Eigenlijk is de League een voorbeeld voor alle andere competities in Europa en ondertussen mag duidelijk zijn waar de Uefa de mosterd haalde. Ze combineerde de FA-Cup met de Premier League formules en werken stilaan naar een Europese versie toe, het kamioenenbal van de Champions League. Zo blijft Engeland nog steeds de bakermat en de vernieuwer van het voetbal. Traditie en vernieuwing gaan hand in hand !