Groot nieuws voor de fans: stadionverboden en veilige standplaatsen worden uitgebreid

Je ziet het bij bookmakers en online gokplatforms zoals betterbonus.com, waar fans elke week trouw een gokje wagen op hun favoriete club. Fans zingen, schreeuwen, en zwaaien hun club met vlaggen naar de overwinning, elke week opnieuw. Maar jammer genoeg gaat dit enthousiast gedrag soms gepaard met spanningen. Geweld, racisme of ongewenst gedrag hebben de afgelopen jaren geleid tot stevige debatten over wat getolereerd kan worden, en waar de verantwoordelijkheid van clubs en beleidsmakers begint. 

Nu is er groot nieuws: stadionverboden worden uitgebreid én er komt meer ruimte voor veilige standplaatsen. Twee maatregelen die samen een nieuw hoofdstuk vormen in de Belgische voetbalwereld.

Een hardere aanpak voor grensoverschrijdend gedrag

Stadionverboden zijn niet nieuw. Al decennialang worden fans die zich misdragen geweerd. Het principe is simpel: wie de regels overtreedt of bewust de sfeer verziekt, hoort daar niet thuis. Die lijn blijft ook in het huidige beleid overeind staan.

Wat wél verandert, is de manier waarop stadionverboden worden toegepast. De maatregelen worden uitgebreid, wat betekent dat stadionverboden niet alleen kunnen worden verlengd, maar ook breder zullen worden toegepast. Zo kunnen supporters die in de directe omgeving van een stadion voor onrust zorgen, of herhaaldelijk betrokken raken bij incidenten buiten het terrein, voortaan ook een stadionverbod opgelegd krijgen. Er komt meer samenwerking tussen clubs, de KBVB, en de politie. Zo zal een fan die bij Anderlecht de boel verpest, niet zomaar de volgende week bij Club Brugge een kaartje kunnen kopen. De grenzen tussen clubs vervagen wanneer het gaat om verantwoordelijkheid en veiligheid.

België is niet het enige land waar zulke stappen worden gezet. In Engeland bestaan stadionverboden al langer. Daar kan een verbod oplopen tot wel tien jaar en wordt het gezien als een effectief middel om hardnekkige ordeverstoorders langdurig te weren. De Belgische aanpak is in vergelijking hiermee nog relatief mild.

Is deze verstrenging nodig?
Jazeker, want de afgelopen jaren is gebleken dat incidenten zich allang niet meer beperken tot de tribunes. De Belgische voetbalwet bevat gedragsregels voor organisatoren en toeschouwers, maar het geweld en wangedrag verplaatsen zich steeds vaker naar de omgeving rondom het stadion. Denk maar aan vechtpartijen bij treinstations, confrontaties op stadspleinen of intimiderende samenscholingen in woonwijken vlak voor of na een duel. Deze incidenten onderstrepen dat het probleem breder is dan het stadion alleen. Door de definitie van ‘strafbaar gedrag rond wedstrijden’ te verbreden, hoopt men sneller en effectiever te kunnen ingrijpen.

Tegenstanders vrezen echter dat de vrijheid van supporters te veel zal worden ingeperkt. Want waar ligt precies de grens? Wat als iemand slechts in de buurt was van een opstootje, zonder eraan deel te nemen? En hoe wordt bepaald wie daadwerkelijk verantwoordelijk is? Wat als iemand onterecht wordt veroordeeld? Hoe transparant zijn de procedures? Het debat hierover is nog volop gaande.

Veilige standplaatsen 

Naast strengere sancties is er ook ruimte voor een positieve ontwikkeling: de creatie van veilige standplaatsen. Staand supporteren is diep verankerd in de supporterscultuur. Het geeft energie, schept verbondenheid en maakt de beleving intenser. Toch is het in veel stadions problematisch: zitstoeltjes worden vaak gebruikt als opstapjes, met valpartijen of verwondingen als gevolg.

Met de komst van veilige standplaatsen wordt hier nu een officieel en veilig alternatief voor geboden. Denk aan speciaal ontworpen tribunes met beugels of hekjes die het mogelijk maken om te staan, zónder dat dit ten koste gaat van de veiligheid. Duitsland en Engeland hebben hierin al succesvol het voortouw genomen, nu volgt dus ook België.

Voor de fans betekenen de standplaatsen een duidelijk afgebakende plek waar staand supporteren is toegestaan, meer vrijheid om wedstrijden op een authentieke manier te beleven, en veiligheidsmaatregelen die ongelukken of chaos voorkomen.

Voor clubs betekent het vaak een investering in de infrastructuur van hun stadion. Toch zien veel bestuurders de voordelen: een levendige sfeer kan bijdragen aan de aantrekkingskracht van hun club, zowel voor fans als voor sponsors.

De balans tussen passie en ordehandhaving

Opvallend is dat de uitbreiding van stadionverboden en veilige standplaatsen tegelijkertijd plaatsvindt. Het lijkt een bewuste keuze van beleidsmakers: aan de ene kant streng optreden tegen de kleine groep die over de schreef gaat, aan de andere kant ruimte geven aan de grote meerderheid die de club op een positieve manier steunt.

“Je straft diegenen die zich misdragen, maar je beloont de echte fans,” klinkt het bij voorstanders. “Zo laat je zien dat enthousiast supporteren welkom is, zolang het binnen de regels gebeurt.”

Critici wijzen er echter op dat de twee maatregelen ook spanning kunnen oproepen. Wat als een fan in een veilige standplaats tóch over de schreef gaat? Hoe groot is de kans dat de hele groep daar de dupe van wordt? Supportersorganisaties pleiten alvast voor heldere communicatie, transparante procedures en inspraak in de uitvoering. 

De komende seizoenen zullen uitwijzen hoe effectief de maatregelen zijn. Wordt het stadion veiliger? Of groeit de kloof tussen beleidsmakers en supporters verder? De manier waarop clubs, fans en autoriteiten met elkaar omgaan, zal bepalend zijn voor de toekomst van het Belgische voetbal.